Podatnicy podatku dochodowego mogą skorzystać z ulgi na działalność badawczo-rozwojową, rozumianą jako działalność twórcza, która obejmuje prace rozwojowe lub badania naukowe podejmowane w sposób systematyczny , a ich celem jest zwiększenie zasobów wiedzy oraz wykorzystania zgromadzonych zasobów do tworzenia nowych zastosowań. Ulga na działalność badawczo-rozwojową zastępuje dotychczasową ulgę na nabycie nowych technologii i została określona w art. 26e ustawy o podatku od osób fizycznych.

Ulga na działalność badawczo-rozwojową polega na możliwości odliczenia od podstawy opodatkowania wydatków związanych z prowadzeniem prac badawczo-rozwojowych. Odliczeniu podlegają koszty związane z działalnością badawczo-rozwojową wskazane w ustawie o PIT.

Część wydatków podlegająca odliczeniu od podstawy opodatkowania na koniec roku nazywana jest kosztami kwalifikowanymi.

Ważne! Ulga to dodatkowe pomniejszenie podstawy opodatkowania z tego samego tytułu, z którego dany koszt zaliczyłeś już do kosztów uzyskania przychodów.

Kto ma prawo do ulgi B+R?

Przedsiębiorca prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą może w ramach ulgi odliczyć koszty kwalifikowane po spełnieniu następujących warunków:

• działalność jest opodatkowana na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym,
• koszty działalności badawczo-rozwojowej są wyodrębniane w ewidencji rachunkowej,
• koszty kwalifikowane nie zostały zwrócone w jakiejkolwiek formie (np. dotacji),
• działalność w roku, za którym przysługuje odliczenie, nie była prowadzona na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia.

Jeśli koszty kwalifikowane ponoszone są w ramach badań podstawowych, dodatkowym wymogiem jest prowadzenie badań na podstawie umowy lub porozumienia z jednostką naukową (w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki).

Według ustawy z dnia 30 kwietnia 2010r. o zasadach finansowania: „badania podstawowe to oryginalne prace badawcze eksperymentalne lub teoretyczne podejmowane przede wszystkim w celu zdobywania nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie praktyczne zastosowanie lub użytkowanie.”

Koszty kwalifikowane

Definicja kosztów kwalifikowanych odnosi się do następujących typów kosztów:

• wynagrodzeń pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę wraz ze składkami płatnymi przez płatnika tych składek, o ile pracownicy ci zostali zatrudnieni w celu realizacji działalności badawczo-rozwojowej;
• nabycie materiałów i surowców bezpośrednio związanych z działalnością badawczo-rozwojową;
• ekspertyz, opinii, usług doradczych i usług równorzędnych oraz nabycie wyników badań naukowych, świadczonych lub wykonywanych na podstawie umowy przez jednostkę naukową na potrzeby prowadzonej działalności badawczo-rozwojowej;
• odpłatnego korzystania z aparatury naukowo-badawczej w działalności badawczo-rozwojowej (o ile korzystanie nie wynikało z umowy zawartej z podmiotem powiązanym z podatnikiem).
• odpisów amortyzacyjnych od środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wykorzystywanych w prowadzonej działalności gospodarczej dokonanych w danym roku; nie uwzględnia się tu jednak samochodów osobowych oraz budowli, budynków i lokali będących odrębną własnością.

Kwota odliczenia:

Odliczenia można dokonać w zeznaniu za rok, w którym poniesiono koszty kwalifikowane. Jeśli w danym roku wielkość dochodu podatnika jest niższa niż kwota możliwych odliczeń lub została poniesiona strata, to odliczenia w pozostałej kwocie dokonuje się w zeznaniach za sześć lata podatkowe następujące po roku, za który przysługiwało odliczenie.

Jak obliczyć ulgę

Ulgę odliczamy w zeznaniu podatkowym do wysokości dochodu, który uzyskaliśmy z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Kwota kosztów kwalifikowanych nie może przekroczyć:

1. w przypadku, gdy posiadasz status centrum badawczo-rozwojowego i jesteś mikroprzedsiębiorcą, małym lub średnim przedsiębiorcą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców – 200% kosztów kwalifikowanych;
2. w sytuacji gdy posiadasz status centrum badawczo-rozwojowego i nie jesteś przedsiębiorcą wymienionym w powyższym punkcie:
   • 100% kosztów uzyskania i utrzymania patentu, prawa ochronnego na wzór użytkowy, prawa z rejestracji wzoru przemysłowego,
   • 200% pozostałych kosztów kwalifikowanych;
3. w przypadku pozostałych podatników – 100% kosztów kwalifikowanych.

Uwaga! Podatnicy, którzy od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19 ponoszą koszty kwalifikowane na działalność badawczo-rozwojową, której celem jest opracowanie produktów niezbędnych do przeciwdziałania COVID-19, mogą uwzględniać te koszty już w trakcie roku podatkowego na etapie obliczania zaliczki na podatek dochodowy.

Jak dokumentować prawo do ulgi

Jeżeli prowadzisz podatkową księgę przychodów i rozchodów:

• sposób dokumentowania kosztów uzyskania przychodu wynika z Rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Koszty działalności badawczo-rozwojowej dodatkowo wyszczególniasz w kolumnie 16 podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Wpisujesz w niej wszystkie koszty działalności badawczo-rozwojowej, niezależnie od tego, jaką ich część odliczysz od podstawy opodatkowania.

Podstawa prawna

• art. 26e, art. 26ea, art. 52t ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (ustawa PIT)